دردسرهای انتشار روزنامه کاغذی در روزگار کرونا | روزنامهها باید به سمت جذب مخاطب آنلاین حرکت کنند
تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۲۱۳۴۷
به گزارش همشهریآنلاین به نقل از ایسنا، مدیرعامل موسسه همشهری از جمله فعالان رسانهای است که باور دارد با تغییر فضای رسانهای جهان، برای اینکه رسانههای مکتوب بتوانند با قدرت بیشتری در عرصه رسانه به فعالیت ادامه دهند، باید خودشان را با تحولات جهانی تطبیق دهند و بر جذب مخاطب آنلاین تمرکز کنند.
ابوالحسن ریاضی درباره وضعیت چاپخانههای همشهری با توجه به کاهش چشمگیر تیراژ روزنامهها و سرنوشت نشریات این موسسه اظهار کرد: به طور کلی مدتی است که صاحبان صنعت دچار مشکل شدهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او با اشاره به کاهش تیراژ روزنامهها در سالهای اخیر، یادآور شد: بزرگترین معضل را در سال جاری کرونا وارد کرد که تیراژ همه روزنامهها به خاطر نگرانیهای مخاطبان به شدت افت کرد. در نهایت شرایط به گونهای شده است که روزنامهها و مجلات به عنوان یکی از اصلیترین کالاهای فرهنگی دچار بحران مخاطب شده است. از سوی دیگر باید این نکته را نیز در نظر داشت که میزان واردات کاغذ روزنامه از سال ۹۶ تا پایان سال ۹۸ به یک چهارم کاهش پیدا کرده است؛ یعنی از حدود ۸۸ هزار تن کاغذ در سال ۹۶، به ۲۱ هزار تن رسیده است. به عبارت دیگر ماده اولیه برای چاپخانهها اساسا وجود ندارد. در کنار تمام این مشکلات، افزایش قیمت ارز را هم اضافه کنید که منجر به افزایش ۴۰۰ درصدی قیمت زینک و ۴۲۰ درصدی قیمت مرکب شده است.
ریاضی درباره وضعیت ارز برای خرید کاغذ نیز با تاکید بر اینکه «اساسا کاغذ روزنامه بسیار کمیاب شده است»، توضیح داد: از سال گذشته بخشی از کاغذ با ارز نیمایی و بخش دولتی وارد میشود؛ که به دلیل محدودیت منابع ارزی میزان ارز تخصیصی اصلا قابل مقایسه با سالهای ۹۴ و ۹۵ نیست.
همشهری میتواند کل مجموعه تیراژ روزنامههای کشور را چاپ کنداو همچنین درباره وضعیت دستگاههای چاپ خاطرنشان کرد: از دهه ۷۰ واردات دستگاهها و فعال شدن چاپخانهها آغاز شد و تا اواخر دهه ۸۰ دائما شاهد واردات دستگاههای چاپ بودیم. به هر حال در آن دوره تعداد روزنامههایی که با تیراژهای بالای چند صد هزار نسخه منتشر میشد، قابل توجه بود. این در حالی است که الان کل مجموع تیراژ روزنامههای کشور را چاپخانه شماره یک روزنامه «همشهری» میتواند چاپ کند.
او ادامه داد: موسسه «همشهری» سه چاپخانه دارد که شماره یک دستگاههای میتسوبیشی بسیار سرعت بالا دارد و میتواند در یک ساعت حدود ۱۲۰ هزار نسخه روزنامه چاپ کند. در شماره ۲ دستگاههای اروپای غربی موجود است و شماره ۳ نیز کوچکترین و بیکیفیتترین چاپخانه با دستگاههای آلمان شرقی است. ما هر روز در یک چاپخانه در یک ساعت و نیم کل چاپ خودمان را انجام میدهیم و در همین مدت زمان هفت روزنامه دیگر را نیز چاپ میکنیم. این در حالی است که وضعیت همه چاپخانهها به گونهای است که برایشان به صرفه است که تعطیل کنند.
باید به سمت انتشار الکترونیک حرکت کنیمریاضی با تاکید بر اهمیت رفتن به سمت انتشار الکترونیک، بیان کرد: حتی اگر چنین تصمیمی هم گرفته نشود، فقط یکی از چاپخانههای موسسه «همشهری» این امکان را دارد که تا ۶ برابر تیراژ فعلی را منتشر کند. یک بررسی ساده در چاپخانههای کشور نشان میدهد که در حال حاضر تعداد زیادی از آنها تعطیل شدهاند. البته بررسی وضعیت انتشار روزنامههای صاحبنام جهانی همانند «واشنگتن پست»، «نیویورک تایمز»، «گاردین» و... نیز نشان میدهد که اساسا به دلیل تغییر الگوی مصرف، انتشار کاغذی در دنیا از سال ۲۰۱۱ با کاهش همراه بوده است.
مدیرعامل موسسه «همشهری» با بیان اینکه «اگر این وضعیت ادامه پیدا کند روزهای بدتری در انتظار صنعت چاپ کشور است»، اظهار کرد: ظرفیت چاپ برای روزنامههای خصوصی و دولتی برای هفت برابر وضعیت چاپ فعلی تعریف شده و این درحالی است که چشماندازی برای پیشرفت صنعت چاپ در دنیا وجود ندارد. به همین خاطر است که سیستم چاپ دیجیتال در کل دنیا فعال شده است و ما نیز در حال بررسی الگوهایی هستیم که در این مسیر قدم برداریم. در واقع صنعت تولید فرهنگ در حوزه رسانه نیازمند تغییر الگوها و آموزشهای جدید است تا بتواند خودش را با تحولات روز جهانی تطبیق بدهد. چراکه اگر خودمان را با تحولات سازگار نکنیم باید انتظار فروپاشیهای بزرگتری را در این حوزه داشته باشیم.
موسسه همشهری در حوزه آنلاین رشد چشمگیری داشته استریاضی افزود: در همین راستا ما در موسسه «همشهری» طرح دیجیتالسازی در نظر گرفتهایم و باید سرمایهگذاری کنیم تا مجموعه جدیدی از نیازها را تولید کنیم. در یک سال اخیر در حوزه آنلاین موفق شدهایم که از میانگین ۴۰۰ هزار مخاطب آنلاین به یک میلیون و ۲۰۰ هزار بازدیدکننده روزانه برسیم. برنامههای حوزههای چندرسانهای و توزیع اخبار و ارتباط تعاملی میان تولید و توزیع محتوا از دیگر برنامههای موسسه «همشهری» است که هماکنون در حال برنامهریزی و تدوین آنها هستیم.
مدیرعامل موسسه «همشهری» بیان کرد: باید این نکته را در نظر داشت که روزنامههای بزرگ جهانی سطحی از روزنامههای چاپی را در سطح تیراژهایی که دچار ریزش شده است، حفظ کردهاند و در کنار آن در حوزه آنلاین فعال هستند. بررسیها نشان میدهد که میزان مخاطبان آنلاین بسیار بیشتر از مخاطبان مکتوب این رسانهها است و همین امر بر اهمیت تمرکز بر فعالیت آنلاین اشاره دارد.
ریاضی در پاسخ به این پرسش که آیا این رویکرد منجر به کاهش تعداد مجلات موسسه «همشهری» میشود، خاطرنشان کرد: برنامه کلی ما این است که مجلات در سطح کیفیتری منتشر شوند، اما در بخشهایی که این امکان وجود دارد که مجلات به مجلات تصویری تبدیل شوند، رویکردهای کنونی اصلاح میشود. با در نظر گرفتن این موضوع که قیمت تمامشده نسخه کاغذی در تمام دنیا در حال افزایش است و در مقابل آن نسخههای دیجتال بسیار ارزان هستند، ما میتوانیم با هزینه کمتر مخاطب بیشتری داشته باشیم. بنابراین اگر در یک مجله کاغذی میتوانیم ۱۰۰ صفحه محتوا بدهیم در مجله دیجیتال میتوانیم با هزینه کمتر ۲۰۰ صفحه محتوا ارائه بدهیم.
او همچنین در بخش پایانی صحبتهای خود، یادآور شد: طرح دیجیتالی شدن روزنامه و نشریات موسسه «همشهری» برنامهریزی و بخشی از آن نیز تدوین شده است. همچنین در مهرماه مرکز نوآوری رسانههای مکتوب «همشهری» افتتاح میشود. ما تلاش میکنیم که با چنین اقداماتی حوزه رسانه کشور بتواند قدرتمندتر به کار خود ادامه دهد و در این میان بخش چاپ یکی از حوزههایی است که همه ما باید نگران آن باشیم.
کد خبر 547371 برچسبها رسانه - سواد رسانهای موسسه همشهری رسانه ایرانی ابوالحسن ریاضی - همشهریمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: رسانه سواد رسانه ای موسسه همشهری رسانه ایرانی تیراژ روزنامه ها چاپخانه ها دستگاه ها رسانه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۲۱۳۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
موسی عصمتی؛ شاعر روشندل: رسانه ملی با «سرزمین شعر» حرکت نویی را آغاز کرد
شعر عصمتی که در وصف پدر کارگرش سروده شده بود، از همان قسمت آغازین برنامه سرزمین شعر مورد توجه مردم قرار گرفت و تا هماکنون بارها و بارها در صفحات مختلف مجازی بازنشر شده است. به بهانه اتمام مسابقه سرزمین شعر از قاب شبکه چهارم تلویزیون و استقبال از شعر این شاعر با او گفتوگویی ترتیب دادیم تا درباره تجربه سرزمین شعر با او گپ و گفت کنیم.
نظرتان درباره برنامه سرزمین شعر چیست؟
من فکر میکنم سرزمین شعر یک اتفاق مبارک نه فقط برای ایران، بلکه برای جامعه فارسیزبانان بود. چون شاعرانی که توسط سرگروهها انتخاب شده بودند و با هم رقابت میکردند، فقط شامل جغرافیای ایران نمیشد. در این برنامه ما دوستان افغانستانی داشتیم که شعرهای بسیار خوبی هم خواندند. از این جهت فکر میکنم سرزمین شعر اتفاق مثبتی در جغرافیای زبان فارسی بود و بینندگان زیادی هم در میان فارسیزبانان داشت. در کنار بازتاب مردمی و بازخوردی که بین مردم داشت، دیگر کار ارزشمند این برنامه آوردن شعر به رسانه و آشتی دوباره رسانه با شعر بود. البته رسانه قبلا هم به شعر میپرداخت ولی به این اندازه و وسعت و جدیت اتفاق نیفتاده بود. ضمن اینکه توجه به رأی و نظر مردم، واقعا اتفاق مهمی بود. اینکه مردم شعرها را بشنوند و خودشان آنها را داوری کنند، در حوزه شعر اتفاق نیفتاده بود. مردم شعرها را میشنیدند، فکر میکردند، به شعرها و شاعرانشان امتیاز میدادند و میدیدند که نظرشان با داور یکی است یا نه؟ چه بسا نوجوانها و جوانهایی که با دیدن سرزمین شعر و شرکت در مسابقه مردمی و فرستادن رأی و نظرشان، نگاه جدیتری به شعر پیدا کردند و خودشان هم وارد فضای شعر شدند.
شعر شما در شبکههای اجتماعی مورد اقبال واقع شد، چه بازخوردهایی دریافت کردید؟
بازخوردها واقعا خیلی زیاد بود. در جمع شاعران مورد لطف قرار میگرفتم و بسیاری نیز با تماسها و پیامهای شخصی به من ابراز لطف میکردند. مخصوصا که این شعر درباره پدرم بود و شنیدنش برای خیلیها خوشایند بود. این شعر هم درباره پدر بود، هم درباره کارگر و کارگری و هم درباره مسائل اجتماعی. از زاویه متفاوتی به کارگر و پدر و زندگی اجتماعی پرداخته بود و این برای مردم خیلی جذاب بود. به همین خاطر اظهار لطفهای فراوانی دریافت کردم و برای خودم هم جالب بود که نسبت به شعرهای دیگرم تا این حد مورد توجه قرار بگیرد. میتوانم بگویم پیش از این سابقه نداشته است که شعر من تا این حد شنیده شود.
شما سالها است که شعر میگویید؛ شاید بیش از بیست سال. یعنی پیش از سرزمین شعر نشده بود که شعرتان با چنین اقبالی در میان مخاطبان مواجه شود؟
واقعا تا به حال سابقه نداشته است که یکی از اشعار من تا این حد دیده و شنیده شود. سرزمین شعر در این اتفاق نقش اصلی را داشت و واقعا به شنیدن شدن شعرها کمک کرد. من این شعر را چهار سال پیش سروده بودم ولی تا حالا اینقدر دیده نشده بود. در بعضی شب شعرها و مراسمها خوانده شده بود ولی بازخوردهای محدودی داشت. وقتی که مقیاس شنوندگان وسیع میشود، طبیعتا بازخوردها هم زیاد میشود. سرزمین شعر همان قابی بود که توانست شعر را دوباره به دل مردم ببرد. هم مخاطب از شنیدن شعرهای تازه و معاصر زبان فارسی لذت برد و هم شاعران فرصتی یافتند برای اینکه شعرشان را به گوش مردم برسانند. در حالی که تیراژ کتابهای شعر به پانصد تا و هزار تا رسیده و همانها هم اغلب در گوشه کتابخانهها و فروشگاهها خاک میخورند، شعرهایی که در سرزمین شعر خوانده شدند صدها هزار بار فقط در شبکههای اجتماعی دیده شدند. این جدا از مخاطب خود تلویزیون است که طبیعتا تعداد نامشخص و زیادی دارد. به خاطر همین من فکر میکنم رسانه ملی با سرزمین شعر یک حرکت نو را شروع کرد و یک گام رو به جلو برداشت که قطعا با تداوم این برنامهها روی آینده شعری جامعه فارسیزبانان هم تأثرات زیادی خواهد داشت.
شما معلم هستید و دانشآموزانتان هم نابینا هستند. حضورتان در سرزمین شعر بین شاگردها هم بازخوردی داشت؟
بله آنها هم شنیده بودند. همین امروز من کلاس داشتم و جالب اینکه اولین حضورم در این کلاس بود. وقتی وارد شدم و با بچهها آشنا شدم، از من اجازه خواستند که این شعر را سر کلاس پخش کنند. فیلم شعرخوانی را توی فلش داشتند و همانجا در کلاس شعرخوانی را پخش کردند. میگفتند که ما این شعرخوانی را بارها و بارها در فضای مجازی شنیدهایم و ارتباط خوبی با آن برقرار کرده بودند. با توجه به اینکه تعدادی از این بچهها شهرستانی هستند، برایم جالب بود که این شعر حتی در کانالهای مجازی شهرهای خودشان هم پخش شده بود. این نشان میدهد که یک برنامه خوب تا چه حد میتواند مورد توجه قرار بگیرد و چطور همه مردم در شهرهای مختلف از آن استفاده میکنند.
جالب است که حتی بچههای نابینا هم سرزمین شعر را دیده و شنیدهاند. یعنی مخاطبان این برنامه بسیار گسترده و متنوع بوده است.
بله. این شعر در جامعه نابینا هم به خوبی شنیده شده بود. اتفاقا جامعه نابینایان با رسانه، رادیو و تلویزیون، بیشتر ارتباط دارند. بخشی از تلویزیون شنیداری است و رادیو هم که همیشه مونس نابینایان بوده است. در صفحات مجازی و پیامرسانهای مختلف هم با استفاده از نرمافزارهای صفحهخوان، این شعر را شنیده بودند. حتی میتوانم بگویم نابینایان زودتر از افراد عادی با سرزمین شعر ارتباط برقرار کرده بودند. چون نابینایان ارتباط بیشتری با رسانه دارند، زودتر از سایر مردم جذب سرزمین شعر شده بودند.
میشود گفت که صداوسیما پیش از سرزمین شعر، در حوزه شعر و ادبیات و برنامهسازی برای در این حوزهها، به جامعه نابینایان بیتوجهی کرده است؟ این را از این جهت میپرسم که سر و کار جامعه نابینایان بیشتر از متن، با صدا است.
بالاخره شعر قبل از این هم به شکلهای مختلف، مثل برنامه مشاعره، در تلویزیون بود. گاهی اگر شب شعری را بازتاب میداد، آنها هم میشنیدند. مشخصا نمیتوانم بگویم صداوسیما کوتاهی کرده است. ما الآن اطلاع داریم که برنامه «شش نقطه» در شبکه استانی تهران برای بچههای نابینا پخش میشود و استقبال خوبی هم از آن شده است. منتها صداوسیما با سرزمین شعر کمک بیشتری کرد به پاشاندن بذر شعر و ادب در دل مردم و به تبع آن در دل جامعه نابینایان. قابل انکار نیست که در عصر جدید شعر حضور کمتری در میان مردم دارد و هنرها و جذابیتهای دیگر جای شعر را تا حدودی پر کردهاند. این در حالی است که قبلا شعر همه چیز مردم بود؛ یعنی هم رسانه بود، هم داستان بود، هم سینما بود، هم آموزش و پرورش بود. بزرگ خانواده شاهنامه را میآورد، بچهها آن را میشنیدند و انگار یک سریال تاریخی را در خانه خودشان تجربه میکردند. شعر پیش از این همه جلوههای زندگی مدرن را به خانوادههای ایرانی میبرد، ولی الآن با توجه به پیشرفت صنعت و دغدغههایی که هست، مردم کمتر فرصت پیدا میکنند که مطالعه کنند و شاید آن حوصله و وقت گذشته را نداشته باشند. به همین خاطر تلویزیون راحتتر میتواند شعر را به خانههای مردم بیاورد. کاری که سرزمین شعر انجام داد و این اتفاق مبارک و بزرگی را رقم زد. من فکر میکنم سرزمین شعر میتواند در قشر نوجوان و دانشآموز ما بسیار موثر باشد. همانطور که دانشآموزان من تکههای این برنامه را دیده بودند و برایشان جالب بود، چه بسا کسانی باشند که احساس کنند استعداد شعر را دارند و بعد از سرزمین شعر به نوشتن رو بیاورند.
به عنوان سوال آخر، به نظرسنجی و آرای مردمی بازگردیم. از شما در قسمت آخر سرزمین شعر به عنوان برگزیده مردمی این مسابقه تقدیر شد. به نظرتان این اتفاق چقدر به نزدیک شدن مردم و شعر کمک خواهد کرد؟
بله. با توجه به بازدید گستردهای که شعر من داشت و ارتباط خیلی خوبی که مخاطب با این شعر برقرار کرد، توانستم جایزه مردمی سرزمین شعر را کسب کنم و خوشحالم که شعرم مورد توجه مردم قرار گرفته است. پیشتر گفتم که داوری مردم و دخالت آنان در انتخاب شاعر برگزیده، اتفاق خیلی خوبی بود. این اتفاق باعث شد کسانی که پای تلویزیون مینشینند با معیارهای خاص خودشان شعرها را بسنجد و به موازات داوران آنها هم شاعران مورد نظر خودشان را انتخاب کنند. فکر میکنم این اتفاق در فصلهای بعدی سرزمین شعر رونق بیشتری خواهد داشت و اتفاقات بهتری هم خواهد افتاد. آرای مردمی به شاعران کمک میکند که بدانند سلیقه و ذائقه مردم چه حال و هوایی دارد و اگر بخواهند شعرشان مورد توجه مردم هم قرار بگیرد، چه ویژگیهایی باید داشته باشد. یعنی هم سلیقه ادبی مردم را بالاتر خواهد برد، هم به شاعران نکات و درسهایی خواهد آموخت.